Het belang van een goed oliemonster
Het nemen van een oliemonster is de belangrijkste stap bij smeerolie-analyse. Alleen een schoon en representatief monster geeft betrouwbare informatie over de toestand van de olie en het smeeroliesysteem.
Het is daarom belangrijk dat je een monster altijd neemt:
- Op een punt dat representatief is voor de circulerende olie.
- Met gebruik van schone monsterflessen en gereedschappen.
- Met een geschikte monsternamekraan die zelf geen bron van vervuiling vormt.
Voor het nemen van een betrouwbaar monster zijn er, in volgorde van voorkeur, vier methoden mogelijk. Voordat we deze methoden stapsgewijs uitleggen, geven we je eerst 3 belangrijke punten om rekening mee te houden:
Algemene instructies bij monstername; 3 zaken om rekening mee te houden
- Nooit een monster nemen door een leiding te onderbreken (bijvoorbeeld loskoppelen van een hydraulische verbinding of aftappen uit een slang).
- Nooit een monster nemen via een drain-afsluiter van een reservoir.
- Neem een monster altijd onder de meest ideale en schone omstandigheden.
Methode 1 – Monstername via een geschikte monsternamekraan
Gebruik deze methode wanneer er een geschikte monsternamekraan in het systeem aanwezig is of eenvoudig kan worden geplaatst. Het monster wordt genomen in de retourleiding of een ander punt waar tijdens bedrijf een constante flow aanwezig is.
Stappenplan
- Laat het systeem minimaal 30 minuten in bedrijf zijn. Reinig de monsternamekraan.
- Open de monsternamekraan en laat minimaal 1 liter olie doorstromen. Laat de afsluiter openstaan.
- Open de monsterfles voorzichtig zonder het beschermfolie te beschadigen. Houd dop en folie vast om vervuiling te voorkomen.
- Vul de fles met circa 200 ml olie. (Let op: Raak de monsterkraan niet aan tijdens het vullen. Vuildeeltjes kunnen loskomen en het monster onbetrouwbaar maken.)
- Sluit de fles direct weer af met folie en dop. Sluit daarna pas de monsternamekraan.
- Voorzie de fles van een etiket met alle relevante gegevens (systeem, datum, tijd, bedrijfsomstandigheden).
Methode 2 – Monstername via een minder geschikte monsternamekraan
Te gebruiken wanneer alleen een standaard (niet-ideale) monsternamekraan aanwezig is.
Stappenplan
- Laat het systeem minimaal 30 minuten in bedrijf zijn. Reinig de monsternamekraan.
- Open de kraan en laat de olie enige tijd doorstromen. Gebruik bij voorkeur een slang die de olie terugvoert naar het reservoir.
- Laat de kraan openstaan en koppel de slang pas na het spoelen los.
- Open de monsterfles voorzichtig en vul deze direct met olie. (Let op: Raak de monsternamekraan niet aan tijdens het vullen.)
- Sluit de fles direct weer af met folie en dop. Sluit daarna pas de kraan.
- Voorzie de fles van een etiket met alle relevante gegevens.
Methode 3 – Monstername met een handvacuümpomp uit het vloeistofreservoir
Wanneer er geen geschikte monsternamekraan aanwezig is, kan een handvacuümpomp worden gebruikt.
Stappenplan
- Laat het systeem minimaal 30 minuten in bedrijf zijn.
- Spoel de slang van de pomp met een gefilterd oplosmiddel (0,8 micron) of zuig minimaal een halve liter olie uit het systeem om de slang te reinigen.
- Bevestig een gereinigde monsterfles op de pomp en verwijder dop en folie.
- Laat de slang voorzichtig tot het midden van het olieniveau zakken. Vermijd vuilinbreng.
- Vul de monsterfles en draai deze voorzichtig los om het vacuüm op te heffen. Sluit direct met folie en dop.
- Etiketteer de fles met alle relevante gegevens.
- Spoel de slang voor hergebruik.
Methode 4 – Monstername door onderdompelen in het vloeistofreservoir
Deze methode is het minst ideaal, maar kan worden toegepast als andere opties niet mogelijk zijn.
Stappenplan
- Laat het systeem minimaal 30 minuten in bedrijf zijn.
- Zorg dat de buitenzijde van het systeem schoon is op de plek waar het monster wordt genomen.
- Spoel de buitenzijde van de monsterfles schoon met een gefilterd oplosmiddel (0,8 micron).
- Open de fles en dompel deze voorzichtig in de olie, tot maximaal 200 ml gevuld is.
- Sluit de fles direct weer af met folie en dop. Maak de buitenzijde van de fles schoon.
- Voorzie de fles van een etiket met alle relevante gegevens.
Overzicht van de methodes
Methode | Toepassing | Betrouwbaarheid | Opmerkingen |
---|---|---|---|
1. Via geschikte monsternamekraan | Wanneer er een speciaal geplaatste kraan aanwezig is in retourleiding of punt met constante flow. | ★★★★☆ (zeer hoog) | Voorkeursmethode, meest representatief. |
2. Via standaard (niet-ideale) monsternamekraan | Als alleen een gewone kraan aanwezig is. | ★★★☆☆ (goed) | Gebruik bij voorkeur een slang om olie terug te voeren naar reservoir. |
3. Met handvacuümpomp uit reservoir | Wanneer geen monsternamekraan beschikbaar is. | ★★☆☆☆ (redelijk) | Slang altijd spoelen vóór gebruik; voorkom vuilinbreng. |
4. Onderdompelen fles in reservoir | Alleen als andere methodes niet mogelijk zijn. | ★☆☆☆☆ (laag) | Groot risico op vervuiling; minst representatieve methode. |